Ο προαθλητικός καρδιολογικός έλεγχος έχει σαν στόχο την πρόληψη του αιφνίδιου θανάτου κατά τη διάρκεια της άσκησης και τη διάγνωση παθολογικών καταστάσεων που δεν επιτρέπουν την άθληση. Πρόκειται για έναν καρδιολογικό έλεγχο που γίνεται πριν την έναρξη κάποιας αθλητικής δραστηριότητας για επαγγελματικούς ή ψυχαγωγικούς λόγους.
Ο αιφνίδιος θάνατος στη διάρκεια της άθλησης αποτελεί μία σπάνια αλλά ιδιαίτερα οδυνηρή κατάσταση που μπορεί να συμβαίνει σε αθλητές με κάποιο αδιάγνωστο καρδιαγγειακό νόσημα ή σε ασθενείς με καρδιολογικά προβλήματα που αμελούν την τακτική εξέταση.
Για να αποκλειστεί ακόμη και η παραμικρή πιθανότητα ενός τέτοιου περιστατικού ζητείται προαθλητικός καρδιολογικός έλεγχος πριν τη συμμετοχή σε αθλητικές δραστηριότητες.
Προαθλητικός καρδιολογικός έλεγχος: ποιους αφορά;
Ο προαθλητικός έλεγχος γίνεται σε:
- επαγγελματίες αθλητές
- άτομα που ασχολούνται με έντονες δραστηριότητες
- ασθενείς με κάποια καρδιαγγειακή πάθηση
Τι προσφέρει ο προαθλητικός καρδιολογικός έλεγχος;
Με τον καρδιολογικό έλεγχο μπορούμε:
- να ελέγξουμε και να αντιμετωπίσουμε συμπτώματα αθλητών ώστε να ασκούνται με ασφάλεια
- να εκδώσουμε πιστοποιητικό για τη συμμετοχή σε αθλήματα
- να αναγνωρίσουμε εγκαίρως κάποιο νόσημα που θα απαγόρευε την άθληση και να ελέγξουμε τυχόν δομικές βλάβες σε ασυμπτωματικά άτομα πριν την έναρξη δραστηριοτήτων
- να καθορίσουμε το είδος και την ένταση της άθλησης σε ασθενείς με καρδιαγγειακές παθήσεις, με στόχο τη διατήρηση ή τη βελτίωση της φυσικής κατάστασής τους.
Τι περιλαμβάνει ο προαθλητικός καρδιολογικός έλεγχος;
Ο βασικός έλεγχος περιλαμβάνει:
- λήψη οικογενειακού ιατρικού ιστορικού (καρδιακή νόσος ή αιφνίδιος θάνατος σε ηλικία μικρότερη των πενήντα ετών)
- λήψη ατομικού ιστορικού (αρρυθμίες, συγκοπτικά επεισόδια, αίσθημα πόνου πριν ή μετά την άθληση)
- κλινική εξέταση (ψηλάφηση μηριαίων, ακρόαση, λήψη αρτηριακής πίεσης)
- ηλεκτροκαρδιογράφημα ηρεμίας
- triplex καρδιάς και μεγάλων αγγείων
Ανάλογα με την περίπτωση ο καρδιολόγος μπορεί να ζητήσει να γίνουν και πιο εξειδικευμένες εξετάσεις όπως:
- holter ρυθμού 24ωρου
- holter πίεσης
- δοκιμασία κόπωσης
Σε ποιες αιτίες μπορεί να οφείλεται ο αιφνίδιος θάνατος;
Ο αιφνίδιος θάνατος στις περισσότερες περιπτώσεις οφείλεται στην στεφανιαία νόσο σε αθλητές άνω των 35 ετών, ενώ σε αθλητές μικρότερης ηλικίας οφείλεται σε διαταραχές της καρδιάς, κληρονομικές ή εκ γενετής (μυοκαρδιοπάθειες).
Τι πληροφορίες μας δίνει το ηλεκτροκαρδιογράφημα ηρεμίας;
Το ηλεκτροκαρδιογράφημα ηρεμίας αποτελεί μια μέθοδο που μπορεί εντοπίσει προβλήματα σε ασυμπτωματικούς αθλητές. Η σωστή εκτίμηση των αποτελεσμάτων είναι πολύ σημαντική ώστε να διαχωριστούν τα φυσιολογικά ευρήματα που οφείλονται σε ανατομικές και λειτουργικές προσαρμογές του κυκλοφορικού συστήματος λόγω της άσκησης και των παθολογικών ευρημάτων που οφείλονται σε καρδιακά νοσήματα.
Όταν αποδειχθεί ότι υπάρχει κάποια πάθηση, το άτομο θα πρέπει να σταματήσει τις αθλητικές του δραστηριότητες;
Εφόσον διαγνωστεί κάποιο πρόβλημα, το αθλητικό πρόγραμμα θα πρέπει να τροποποιηθεί ή να περιοριστεί και ανάλογα με τη σοβαρότητα της πάθησης να απαγορευτεί η επαγγελματική άθληση. Αν για παράδειγμα:
- στην οικογένεια του ατόμου που εξετάζεται έχει καταγραφεί ένας αιφνίδιος θάνατος ατόμου μικρότερου από σαράντα ετών
- αν το ίδιο το άτομο εμφανίσει σοβαρά συμπτώματα κατά τη διάρκεια της άθλησης
- αν βρεθεί κάτι ύποπτο στην μέτρηση της πίεσης
- αν βρεθεί κάτι ύποπτο στον έλεγχο με στηθοσκόπιο.
Τι προσφέρει ο προαθλητικός καρδιολογικός έλεγχος σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας;
Όταν ένα άτομο που έχει περάσει τα τριάντα έτη θελήσει να αθληθεί ενώ μέχρι τώρα ήταν υπέρβαρος και δεν ασκούνταν, τότε ο καρδιολογικός έλεγχος κρίνεται απαραίτητος. Φυσικά η άθληση θα πρέπει να ξεκινήσει σταδιακά για να μπορέσει να προσαρμοστεί το σώμα του και να ακολουθεί το πρόγραμμά του. Σε διαφορετική περίπτωση η έντονη και απότομη άσκηση θα μπορούσε να δημιουργήσει μυοσκελετικές κακώσεις ή καρδιολογική βλάβη.
Συνοψίζοντας
Ο προαθλητικός καρδιολογικός έλεγχος αποτελεί ένα χρήσιμο διαγνωστικό εργαλείο για την ασφαλή έναρξη των αθλητικών δραστηριοτήτων και έχει ιδιαίτερη σημασία γιατί μπορεί να δώσει ευρήματα και να διαγνώσει παθήσεις που δεν έχουν προειδοποιητική συμπτωματολογία.